“(ကံုရာသီတပို႕တြဲ၊ ရထားပြဲလားကတ္ေမ၊သူငယ္ခ်င္း ေယာက္မရုိ ႕နဲ႕…ေဖာ္ခ်င္းညွိဂတ္ေတ/ေဖာ္ခ်င္းညွိပါ ေရ…)

ေရႊလေၿပာင္ေၿပာင္၊အာေကာင္ေရာင္၊ၾကယ္ေရာင္နက©တ္မာဃေလ၊ထိန္ထိန္ပလို႕ ၊သာစြေလ။အသူလွေရ ငါလွေရ၊ဆင္ကာယင္ကာ လိုကလိုက္ၿပင္လို႔၊တပို႕တြဲရထားပြဲ ဂုခ်ိန္ေလ”

ဆိုတဲ႕သီခ်င္းကို ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးသိၾကတဲ႕ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ပါ…owl တို႕ခေလးဘ၀တုန္း က owlတို႕ေက်ာင္းက အၿမဲ ကတဲ႔ ပင္တိုင္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္လဲၿဖစ္ပါတယ္…ၿမိဳ႕မေက်ာင္းထြက္ ေက်ာင္းသူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကဖူးတဲ႕ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ပါ…( owl မပါဘူး … မကတက္လို႕ ..:PPPP)
ဒီသီခ်င္းကိုေရးစပ္သူကေတာ႕ေက်ာက္ၿဖဴၿမိဳ႕မွဆရာၾကီးဦးလံုးျဖစ္ပါတယ္။ဆရာၾကီး၏ရထားပြဲအေၾကာင္းကိုအႏုပညာရသေၿမာက္
ေအာင္သီကံုးေရးစပ္ထားသည္ကိုနားေထာင္ရသည္မွာစိတ္ထဲရင္ထဲတြင္မိမိတို႕၏ရုိးရာရထားပြဲကိုေအာက္ေမ႕တမ္းတစိတ္မ်ားၿဖစ္ေပၚမိတယ္။ဆရာၾကီး ဦးလံုး၏
“ရထားပန္းယိုင္” ရခိုင္ရုိးရာယိမ္းအကသည္ သဘာ၀က်ကာ နားေထာင္သူတို႕အား ပါ၀င္ကာ ဆြဲေနသလို ၿမင္ေယာင္လာေစပါတယ္။ဆရာၾကီး၏ ေက်းဇူးကားေမ႕ဖြယ္ရာ မရွိႏူိင္ေတာ႕ပါ။

ေဒ Blog ကိုရခိုင္ျပည္နယ္နိ႔ အမွီတင္ဖို႔လို႕ရည္ရြယ္ထားေစာ္ပါ…အလုပ္တိမ်ားနီေစာ္နဲ႔ …ေနာက္ၿပီးေကခရီးလားခီးေစာ္ေၾကာင္႕ခုမွ Blog တင္လိုက္ယပါေယ။

ရထားပြဲ၏စိတ္၀င္စားဖြယ္ မွတ္တမ္း

ရခိုင္တို႕၏ ရထားပြဲသဘင္ အစဥ္အလာသည္ကား ေၿမာက္ဦးေခတ္မင္းဗာဘုရင္လက္ထက္ေတာ္မွ စတင္ခဲ႕သည္ဟုဆိုၾကပါတယ္။မင္းဗာဘုရင္သည္
ဆရာၾကီးသွ်င္ျမ၀ါ၏အစီအမံျဖင္႕ေေၿမာက္ဦးၿမိဳ႕ကိုတည္ေထာင္ရာတြင္ၿမိဳ႕ကိုရန္သူမ်ား
အလြယ္တကူမ၀င္ေရာက္ႏူိင္ေစရန္လည္းေကာင္း၊ၿမိဳ႕၏ဘုန္းက်က္သေရၿမင္႕မားခိုင္ခ႕ံကာ ၿမိဳ႕သက္ႏွစ္၁၀၀၀ရွည္ေစရန္ရည္ရြယ္လ်က္အတိတ္နမိတ္ခန္းတို႕ကိုတြက္ခ်က္ကာဓာတ္သြားဓာတ္လာသင္႕ေစၿပီးေသာ္အင္းအိုင္မႏၱရားစီမံလ်က္ၿပီးစီး
ေလေသာအခါၾကာသပေတးနံတစ္ခုလတ္တေလာလိုေနသျဖင္႕ရွာေဖြကာ
ၾကန္႕ၾကာမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ငါပင္လွ်င္(ၾကာသပေတးသားတည္း)ဟုဆိုကာမိမိ၏ရင္၀အားဓားႏွင္႕ခြဲကာ အူကိုထုတ္လ်က္ၿမိဳ႕ကြန္ခ်ာကိုတိုင္တြင္ရစ္ပတ္ေစၿပီးေသာ္ငါ႕အား(ေသဆံုးသည္႕ေနရာတြင္ပင္ျမွပ္ၾကေလ)ဟုအမွာစကားေျပာကာေသဆံုး ေလေတာ႕သည္။
မင္းဗာဘုရင္သည္ထိုစကားအားနားမေထာင္ဘဲငါ၏ဆရာကိုေခြး၊
၀က္္ကဲ႕သို႕မျမွပ္ႏုိင္။တိုင္းျပည္ႏွင္႕လူမ်ိဳးအတြက္အသက္စြန္႕သြားရေသာမိမိ၏မင္းဆရာ
”သွ်င္ၿမ၀ါ”ကိုခမ္းနားၾကီးက်ယ္စြာသၿဂၤဳဟ္လိုသည္။ ျပည္သူတိဳ႕က
”သွ်င္ျမ၀ါ”စကားအတိုင္းထိုေနရာတြင္ျမွဳပ္ႏွံလိုၾကသည္။ျမွဳပ္ႏွံရမည္႕ေနရာကလည္း မသန္႕ရွင္းမေျပျပစ္ ေသာေနရာျဖစ္ေနသည္။ျပည္သူလူထုက တစ္ဖက္ ၊မင္းေဆြမင္းမ်ိဳး မ်ားကတစ္ဖက္ သေဘာမညီျဖစ္ၾကရာမွ
“သွ်င္ၿမ၀ါ”၏ရုပ္ကလာပ္ကိုရထားေပၚတင္ကာတစ္ဖက္တစ္ခ်က္ၾကိဳးတပ္ကာအျပိဳင္ဆြဲၾကေသာအခါ မင္းေဆြမင္းမ်ိဳးဘက္မွ အႏူိင္ရ၍ “သွ်င္ၿမ၀ါ” ကို ခမ္းနားၾကီးက်ယ္စြာ သၿဂၤိဳလ္ၾကေလသည္။ဤဓေလ့ အစဥ္အလာမွစ၍ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႕သည္
“ဦးျမ၀ါ”ေခၚ “သွ်င္ျမ၀ါ” ၏ေက်းဇူးဂုဏ္ကိုအမွတ္ရေသာအားျဖင္႔ ႏွစ္စဥ္ တပို႕တြဲလေရာက္တိုင္း ရထားပြဲဆြဲပြဲသဘင္ က်င္းပလာခဲ႕ၾကေလသည္။ထို႕ေၾကာင္႕ ရခိုင္တို႕၏ ဤရထားပြဲသဘင္သည္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာ ရုိးရာအားကစားၿပိဴင္ပြဲ တစ္မ်ိဳးသာမက၊ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ “သွ်င္ၿမ၀ါ” ေက်းဇူးတရားကိုသိတတ္ေသာစိတ္အစဥ္ျဖင္႕ က်င္းပေသာပြဲသဘင္တစ္ခုျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဂုဏ္ယူျမတ္ႏူိးဖြယ္ “ရခိုင္တို႕၏ ရထားပြဲသဘင္” ျဖစ္ပါေတာ႕သည္။ ရထားပြဲမွာ
၀ါးညႊန္႕မ်ားႏွင္႕အတူေအာင္လံကိုစုစည္းကာထူထားေသာ သစ္သားစက္ဘီးေလးလံုး တပ္ထားသည္႕ရထားငယ္ကိုတစ္ဖက္တစ္ခ်က္ၾကိဳးခ်ည္ေႏွာင္၍တစ္ဖက္ႏွင္႕တစ္ဖက္အႏူိင္ဆြဲၾကသည္႔ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။
ရထားအသြင္အျပင္ႏွင္႕ ပတ္သတ္၍ အနည္းငယ္ ေၿပာျပလိုပါတယ္။ရထားကိုလူအမ်ားကဆြဲၾကသျဖင့္
အထူးခိုင္ခံ့ေေအာင္ျပဳလုပ္တပ္ဆင္ရပါသည္။ပထမဆံုး ရထားေပါင္ကိုခိုင္ခ့ံေအာင္လုပ္ျပီးရထားစက္သီးကိုတပ္
ဆင္ရပါသည္။စက္ဘီး၀င္ရုိးကိုသင္းပင္း၍စိုက္ကာ ဖိုးေခါင္ၾကိမ္ႏွစ္ဖက္ျခမ္းမ်ားျဖင့္အထပ္ထပ္ခ်ည္ေႏွာင္ရသည္။
ထို႕ေနာက္၀ါးညႊန္႕ကိုရထားညႊန္႕ျဖင္႔စိုက္ထူၿပီး ၀ါးညႊန္႕ထက္မွာေေအာင္ဆုေအာင္လံထူရသည္။ရထားဆင္းၿပီး
ေသာအခါ ဆဲြရန္အတြက္ အလြန္ခိုင္မာေသာ ႀကိဳးႏွစ္ပင္ကို တစ္ဖက္တစ္ခ်က္တပ္ဆင္ရသည္။ေ႐ွးကႏြယ္ႀကိဳး၊
၀ါးႀကိဳးမ်ားကိုအသံုးျပဳခဲ့ၾကၿပီး ယခုအခါ မနီလာသေဘၤာႀကိဳးမ်ားကို အသံုးျပဳၾကပါသည္။

ရထားကို ဆဲြၾကသည့္အခါ လူသန္ေယာက်္ားမ်ားကရထားကို ႏွစ္ဖက္မွေနၿပီး ထိန္းေပးရသည္။ ရထား
အေပၚသို႔ေျမွာက္တက္လာသည့္အခါမ်ား၌ ရထားေပါင္ကို တက္၍ ထိန္းေပးရသည္။ ဆဲြဖန္မ်ား၍ ရထားစက္ဘီး
မ်ားတက်ိက်ိျမည္လာသည့္အခါ ရထား အစာေတာင္းသည္ဆိုၿပီး ငွက္ေပ်ာပင္ကိုခုတ္၍ ရထား၀င္႐ုိး၌ ထည့္ေပးရ
သည္။ ငွက္ေပ်ာပင္ႀကိတ္ရာမွ ထြက္လာသည့္ အရည္မ်ားမွာဆီကဲ့သို႔ အသံုးေတာ္ခံၾကရသည္။ရထားကိုမ်ားေသာ
အားျဖင့္ ေယာက်ာ္းကတစ္ဖက္၊ မိန္းမကတစ္ဖက္ ဆဲြေလ့႐ွိၾကသည္။ ရပ္႐ြာတစ္႐ြာမွာ ရထားခ်ေပးသည့္အခါ ထို
႐ြာသားမ်ားကို ႐ြာခံသားဟုေခၚဆိုသည္။ ရထားခ်ေပးသည့္႐ြာသို႔ တျခားရပ္႐ြာသားမ်ား လာေရာက္ဆဲြၾကသည္။ အႏိုင္ရသည့္ ႐ြာသားမ်ားသည္ အလံႏွင့္ရထားကိုပါ တစ္ပါတည္းယူေဆာင္သြားၾကၿပီး မိမိရပ္႐ြာ၌ တေပ်ာ္တပါး
မီးတိုက္ၾကသည္။

ရထားပဲြတြင္ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိ၊ လူ႐ြယ္၊မင္းကၽြန္ေခၚလူလတ္မ်ား၊ လူႀကီး ေယာက်္ား၊ မိန္းမအားလံုးပင္ ပါ၀င္
ဆင္ႏဲြၾကသည္။ ရထားကို တစ္ရပ္လံုး၊ တစ္႐ြာပင္လံုးထြက္၍ ဆဲြၾကသည္။ သံခ်ပ္ႀကီးမ်ား သီဆိုၿပီး အိုးစည္ဗံု
ေမာင္းမ်ားတီးကာ ကခုန္၍ ရထားဆဲြၾကမွာ အလြန္ပင္ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွပါသည္။ ရထားပဲြကို ျပင္က်င္းေခၚ
ကြင္းလယ္ကြင္းျပင္ပမ်ား၌ က်င္းပေလ့႐ွိၾကသည္။

ရထားပဲြသဘင္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ရခိုင္စာဆိုမ်ားကစာဖဲြ႕ခဲ့ၾကသည္။

“ကုန္ရာသီလဲြ၊ တပို႔တဲြသည္၊ လြမ္းဖြယ္ပင္ ေပ်ာ္႐ြင္လူ႔ရပ္ၿမီ၊ ရထားသဘင္၊ ႏွစ္စဥ္ငင္သည့္ ေသာင္းခြင္
ဤလူ႔ျပည္ထက္၊ ႐ႊင္ေပ်ာ္ဖြယ္လူတို႔၌၊ ရာဇဌာနီ၊ မင္းေနျပည္၀ယ္၊ ထိုထုိဇနပုဒ္၌” စသည္ျဖင့္ ဖဲြ႕ခဲ့ၾကပါသည္။ ။

ေဒ Blog တြက္ က်မ္းအကိုးအကား စာအုပ္မ်ား
- ရကၡပူရေၾကးမံုက်မ္း(ဓည၀တီေအာင္ေဇယ်)
- ျမတ္ပန္းသဇင္မဂၢဇင္း (ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးအသင္း ရန္ကုန္ မွထုတ္ေ၀ေသာ္)